Вядомыя беларусы народжаныя ў верасні

Басюк Іван Аляксандравіч

1 верасня 1942г

Гродзенская вобласць, Навагрудскі раён, Гаравічы

Гісторыкі

Беларускі гісторык. Кірункі навуковай дзейнасці: пачатковы перыяд Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Беларусі; гісторыя беларускай дзяржаўнасці; гісторыя палітычнай і прававой думкі на Беларусі. Аўтар каля 100 навуковых прац, у т.л. 3 манаграфіі.

Чытаць далей

Алесь Адамовіч

3 верасня 1927г - 26 студзеня 1994г

Мінская вобласць, Капыльскі раён, Канюхі

Літаратуразнавец, Пісьменнік, Сцэнарыст

Беларускі пісьменнік-гуманіст, крытык, навуковец, кінасцэнарыст, публіцыст, грамадскі дзеяч. Па яго творах пастаўлены тэатральныя спектаклі, зроблены радыёпастаноўкі, зняты мастацкія фільмы. Творы пра вайну перакладзены на 21 мову.

Чытаць далей

Эпімах-Шыпіла Браніслаў Ігнатавіч

4 верасня 1859г - 6 чэрвеня 1934г

Віцебская вобласць, Полацкі раён, Будзькаўшчына

Літаратуразнавец, Фалькларыст

Дзеяч беларускай культуры, фалькларыст, мовазнавец, літаратуразнавец. Збіраў матэрыялы па гісторыі, этнаграфіі, фальклоры і літаратуры Беларусі. Складальнік унікальнай рукапіснай хрэстаматыі беларускай літаратуры.

Чытаць далей

Максім Танк

4 верасня 1912г - 7 жніўня 1995г

Мінская вобласць, Мядзельскі раён, Пількаўшчына

Паэт

Беларускі і савецкі паэт, перакладчык, грамадскі дзеяч. Класік беларускай літаратуры. Народны паэт Беларусі. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі імя Я. Купалы. Многія вершы былі пакладзены на музыку. Творы перакладзены на многія мовы народаў свету.

Чытаць далей

Залуцкі Іосіф Віктаравіч

5 верасня 1950г - 13 чэрвеня 2018г

Віцебская вобласць, Пастаўскі раён, Мумішкі

Медык, Анколаг, Навуковец

Беларускі вучоны-медык, анколаг. У 2001—2009 гг. галоўны пазаштатны анколаг Міністэрства аховы здароўя РБ. Уваходзіў у рэдакцыйны савет часопіса «Авіякасмічная і экалагічная медыцына». Аўтар больш за 300 прац, 7 манаграфій, 17 патэнтаў.

Чытаць далей

Юзюк Фарботка

5 верасня 1893г - 8 чэрвеня 1956г

Мінская вобласць, Стаўбцоўскі раён, Налібакі

Літаратуразнавец, Паэт

Беларускі паэт, літаратуразнавец, перакладчык, удзельнік грамадска-палітычнага руху Беларусі пачатку ХХ стагоддзя. Першыя вершы надрукаваў у Нашай Ніве ў 1912 годзе — «Зацьменне» і «Зруйнаваў». Пераклаў урывак «Пана Тадэвуша» на беларускую мову.

Чытаць далей

Астапчык Станіслаў Аляксандравіч

7 верасня 1935г - 1 снежня 2015г

Мінская вобласць, Пухавіцкі раён, Мар'іна Горка

Навуковец, Фізік

Беларускі вучоны ў галіне матэрыялазнаўства і фізікі металаў. Аўтар навуковых прац па тэорыі і практыцы хуткаснай тэрмічнай апрацоўкі канструкцыйных сталей і сплаваў, тэхналогіях атрымання і апрацоўкі кампазіцыйных матэрыялаў.

Чытаць далей

Назарчук Мікалай Аляксандравіч

7 верасня 1927г - 4 студзеня 2019г

Гомельская вобласць, Ельскі раён, Санюкі

Графік, Мастак

Беларускі жывапісец, графік, педагог. Працаваў пераважна ў галіне станковага жывапісу і станковай графікі ў жанрах гістарычнай і тэматычнай карціны, партрэта, краявіду, рэчавіду. Карыстаўся рознымі мастацкімі тэхнікамі: алеем, тэмперай, акварэллю.

Чытаць далей

Грачанікаў Анатоль Сямёнавіч

8 верасня 1938г - 7 сакавіка 1991г

Гомельская вобласць, Гомельскі раён, Шарпілаўка

Паэты

Беларускі паэт і перакладчык. Аўтар зборнікаў вершаў «Магістраль», «Круглая плошча», «Палессе» (вершы і паэмы), зборніка паэзіі на рускай мове «Звезды и курганы» і інш. Пераклаў на беларускую мову зборнік паэзіі Зульфіі «Такое сэрца ў мяне».

Чытаць далей

Кісліцына Ганна Мікалаеўна

8 верасня 1967г

Брэсцкая вобласць, Драгічынскі раён, Драгічын

Літаратуразнавец, Публіцыст, Філолаг

Беларускі літаратуразнаўца, публіцыст. Доктар філалагічных навук. Старшы навуковы супрацоўнік аддзела тэорыі і гісторыі літаратуры Інстытута мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы НАН РБ. Аўтар манаграфій па гісторыі літаратуры.

Чытаць далей

Адашкевіч Сяргей Аляксандравіч

9 верасня 1918г

Мінская вобласць, Дзяржынскі раён, Перацяткі

Скульптар, Мастак

Беларускі скульптар. Працаваў у станковай і манументальнай скульптуры. Асноўныя працы: «За мір», «1941 год», «Ленін-гімназіст» і інш. Сярод яго прац помнік Францыску Скарыну ва ўнутраным двары галоўнага корпуса Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.

Чытаць далей

Бірыла Мікалай Васілевіч

10 верасня 1923г - 1 кастрычніка 1992г

Мінская вобласць, Дзяржынскі раён, Скварцы

Лінгвіст

Беларускі мовазнавец. Асноўныя навуковыя працы па пытаннях беларускай дыялекталогіі, сучаснай беларускай літаратурнай мовы і культуры мовы. Шмат увагі аддаў лексікаграфіі. Апублікаваў больш як 110 навуковых прац, у т.л. 8 манаграфій і слоўнікаў.

Чытаць далей

Штэйнер Іван Фёдаравіч

10 верасня 1953г

Брэсцкая вобласць, Столінскі раён, Беражное

Краязнаўцы, Літаратуразнаўцы, Пісьменнікі

Беларускі літаратуразнавец, пісьменнік, краязнавец. Мае больш 200 навуковых прац, з якіх звыш 20 манаграфій і калектыўных зборнікаў. Пад яго кіраўніцтвам і пры непасрэдным ўдзеле падрыхтаваны цыкл кніг, прысвечаных культуры Мазыра, Светлагорска.

Чытаць далей

Алесь Пашкевіч

11 верасня 1972г

Мінская вобласць, Слуцкі раён, Набушава

Пісьменнік, Паэт, Публіцыст

Беларускі паэт, празаік, літаратуразнаўца, публіцыст. Аўтар шэрагу літаратуразнаўчых манаграфій і публікацый у друку. Вершы і проза перакладаліся на рускую, украінскую, польскую, літоўскую, балгарскую, англійскую і шведскую мовы.

Чытаць далей

Краўцэвіч Аляксандр Канстанцінавіч

13 верасня 1958г

Гродзенская вобласць, Мастоўскі раён, Лупачы

Археолаг, Гісторык

Беларускі археолаг, гісторык-медыевіст. Доктар гістарычных навук. Даследуе матэрыяльную культуру гарадоў, мястэчак і замкаў Беларускага Панямоння XIV—XVII ст. Распрацаваў канцэпцыю ўтварэння Вялікага Княства Літоўскага як балта-славянскай дзяржавы.

Чытаць далей

Содаль Уладзімір Ільіч

13 верасня 1937г - 15 красавіка 2015г

Гомельская вобласць, Жлобінскі раён, Мормаль

Краязнаўца, Літаратуразнавец

Беларускі літаратуразнавец, даследчык, краязнавец. Даследваў беларускую літаратуру і культуру ХІХ—ХХ ст., жыццёвы і творчы шлях Ф. Багушэвіча, Я. Купалы, М. Багдановіча, Ядвігіна Ш., Зоські Верас і інш. Занесены ў кнігу гонару «Рупліўцы твае, Белару

Чытаць далей

Лявон Вольскі

14 верасня 1965г

Мінская вобласць, Мінскі раён, Мінск

Гітарыст, Музыка, Паэт, Празаік, Мастак

Беларускі музыкант, літаратар, мастак, вядучы. Заснавальнік «Мроі», N.R.M. і «Крамбамбулі». Таксама граў і спяваў у гуртах «Новае Неба» і «Zet». Уладальнік шматлікіх музычных узнагарод. Аўтар зборнікаў паэзіі «Калідор», «Фотаальбом».

Чытаць далей

Законнікаў Сяргей Іванавіч

16 верасня 1946г

Віцебская вобласць, Бешанковіцкі раён, Слабада

Пісьменнік, Паэт, Публіцыст

Беларускі паэт, публіцыст, журналіст, грамадскі дзеяч. У калектыўным зборніку «Рунь» была надрукавана падборка вершаў. Пераклаў на беларускую мову паасобныя творы расійскіх, украінскіх, грузінскіх і літоўскіх паэтаў.

Чытаць далей

Чарота Іван Аляксеевіч

16 верасня 1952г

Брэсцкая вобласць, Кобрынскі раён, Лышчыкі

Гісторык, Літаратуразнавец, Славіст, Філолаг

Беларускі славіст, перакладчык, літаратуразнавец. Свае навуковыя інтарэсы І. А. Чарота засяродзіў перш за ўсё на літаратурах і культурах славянскіх народаў. Аўтар каля 600 навуковых прац, сярод якіх кнігі «Беларуская савецкая літаратура за мяжой».

Чытаць далей

Лысенка Пётр Фёдаравіч

16 верасня 1931г - 23 сакавіка 2020г

Віцебская вобласць, Полацкі раён, Зарачаны

Археолаг, Гісторык, Навуковец

Беларускі археолаг, доктар гістарычных навук, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь. Вывучаў курганы XI—XIII ст., старажытныя гарады: Тураў, Пінск, Слуцк, Клецк, Мазыр. Аўтар шэрага манаграфій і звыш 150 навуковых артыкулаў.

Чытаць далей

Калеснік Уладзімір Андрэевіч

17 верасня 1922г - 15 снежня 1994г

Гродзенская вобласць, Карэліцкі раён, Сіняўская Слабада

Літаратуразнаўцы, Празаікі

Беларускі літаратуразнавец і крытык. Выдаў кнігі «Час і песні», «Зорны спеў», «Максім Танк», «Лёсам пазнанае». Складальнік зборнікаў паэзіі Заходняй Беларусі «Сцяг і паходні», «Ростані волі». Даследаваў заходнебеларукую літаратуру.

Чытаць далей

Дзяргай Сяргей Сцяпанавіч

17 верасня 1907г - 25 снежня 1980г

Мінская вобласць, Мінскі раён, Мінск

Паэты

Беларускі паэт і перакладчык. Аўтар зборнікаў паэзіі «Вачыма будучыні» (вершы і паэмы), «Крэмень аб крэмень», «Цешча» (гумарыстычныя вершы). Лаўрэат Літаратурнай прэміі імя Янкі Купалы за зборнік вершаў і паэм «Чатыры стыхіі».

Чытаць далей

Уладзіслаў Сыракомля

17 верасня 1823г - 3 верасня 1862г

Мінская вобласць, Любанскі раён, Смольгава

Гісторык, Краязнаўца, Паэт

Беларускі i польскі паэт-гуманіст, публіцыст, крытык, перакладчык, этнограф. Дэбютаваў вершаванай гутаркай «Паштальён». Гутарка была перакладзена ў скарочаным варыянце, стала папулярнай рускай народнай песняй («Когда я на почте служил ямщиком…»).

Чытаць далей

Астаповіч Аркадзь Антонавіч

18 верасня 1896г - 21 верасня 1941г

Мінская вобласць, Мінскі раён, Мінск

Графік, Мастак

Беларускі мастак-графік. Майстар лірычнага пейзажу ў даваеннай беларускай графіцы. Зрабіў значны ўклад у развіццё графічнага пейзажу. Аўтар графічных работ (пейзажаў, партрэтаў, кампазіцый).

Чытаць далей

Канавалаў Яўмен Рыгоравіч

19 верасня 1914г - 16 ліпеня 1974г

Магілёўская вобласць, Дрыбінскі раён, Чарнарэчка

Навуковец

Беларускі вучоны ў галіне тэхналогіі машынабудавання. Адкрыў ультрагукавы капілярны эфект. Навуковыя працы па новых відах апрацоўкі металаў, стварэнні металаапрацоўчага абсталявання і інструменту, трываласці металаў і сплаваў у ўльтрагукавым полі.

Чытаць далей

Паплаўскі Яўген Уладзіміравіч

20 верасня 1959г

Гродзенская вобласць, Свіслацкі раён, Поразава

Кампазітар

Беларускі кампазітар. Асноўныя творы: кантата «Бацькаўшчына» на вершы Н. Гілевіча, Л. Геніюш; сімфонія «Lux aetema» памяці Ф. Скарыны і эскізы «Поразава» для сімфанічнага аркестра. Лаўрэат міжнароднага конкурсу «Йіглава — 2000» (Прага).

Чытаць далей

Куль-Сяльверстава Святлана Яўгенаўна

20 верасня 1959г

Гродзенская вобласць, Гродзенскі раён, Гродна

Гісторык, Пісьменнік

Беларускі гісторык і літаратар. Сфера навуковых інтарэсаў — культура Беларусі, ліцвінская культурная традыцыя ў Новы час, гісторыя Гродзенскага рэгіёна, ваенная гісторыя, гісторыя дзяржаўнай граніцы. Аўтар паэтычнага зборніка «Вершы. Байкі. Паэмы».

Чытаць далей

Альшэўскі Віктар Уладзіміравіч

21 верасня 1953г

Магілёўская вобласць, Бялыніцкі раён, Вугольшчына

Жывапісец, Партрэтыст, Мастак

Беларускі мастак. Працуе ў станковым жывапісе ў жанрах фігуратыўнай карціны, партрэта, нацюрморта. Тэматыка твораў блізкая да антычнай міфалогіі, хрысціянства, палітычных і жыццёвых рэалій сучаснасці. Асноўныя творы: кампазіцыі «Бяда», «Адзінота».

Чытаць далей

Барысевіч Мікалай Аляксандравіч

21 верасня 1923г - 25 кастрычніка 2015г

Мінская вобласць, Бярэзінскі раён, Лучны Мост

Навуковец, Фізік

Беларускі фізік. Аўтар больш 270 навуковых прац, у тым ліку 3 манаграфій. Адкрыў з’яву стабілізацыі-лабілізацыі электронна-узбуджаных шмататамных малекул. Распрацаваў статыстычную тэорыю фотафізічных працэсаў у складаных малекулах.

Чытаць далей

Шынклер Хвядос Сяргеевіч

22 верасня 1903г - 25 кастрычніка 1942г

Мінская вобласць, Мінскі раён, Заслаўе

Драматург, Пісьменнік, Празаік, Сцэнарыст

Беларускі празаік, драматург і сцэнарыст. Асобнымі выданнямі выйшлі апавяданне «Ічэ», зборнік апавяданняў «Стрэлачнік Мігай», апавяданне «Блок», аповесці «Сонца пад шпалы», «Пульс жыцця». Напісаў п'есу «Пачэсны рэйс», кінасцэнарый «Шчаслівы шлях».

Чытаць далей