Аракчэева Аксана Барысаўна

Беларуская мастачка, педагог. Член Беларускага саюза мастакоў. Лаўрэат прэміі Васіля Віткі, дыпламант ЮНЭСКА, куратар чэшскай GalerieKaras.

Біяграфія

Бацькі — мастак Барыс Уладзіміравіч Аракчэеў і Галіна Ягораўна (працавала загадчыцай касцюмернага цэхаў Оперным тэатры).

У 1982 г. скончыла Мінскае мастацкае вучылішча, у 1988 г. — Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут (аддзяленне станкавай графікі).

Творчасць

Вучылася ў такіх мастакоў, як Віктар Варламаў, Леанід Каленік, Генадзь Грак, Віктар Мікіта, Людміла Кальмаева, Уладзімір Савіч. Пасля завяршэння аддзялення графікі Беларускага тэатральна-мастацкага інстытута працавала ў розных выдавецтвах, стварала ілюстрацыі да кніг.

Прымае ўдзел у выстаўках з 1986 г. Працуе ў станковой і кніжнай графіцы, жывапісу, анімацыі.

Асноўныя творы: цыкл «Казкі лета», дыптых «Мой Мінск», «Гаспадыня Зіма», «Паненка Восень», трыпціх «Сланечнікі», палотны з цыклу «Нам засталася спадчына», цыкл «Мінскія вокны».

Аформіла больш за 50 кніг, сярод якіх: «Сярэбраная табакерка» З. Бядулі, «Басни» І. Крылова, «Резвушка — хохотушка…» І. Заслонавай, «Прыгоды мышкі Пік-Пік» Л. Рублеўскай, «Брык і Шуся» Т. Сівец, «Звяры ў трамваі» Н. Галіноўскай, казкі А. Карлюкевіча, «Мяне завуць Лахнеска» Алены Масла, «Дзяўчынка з Вішнёвага завулка!», «Чароўны кошык» і «Сад з матылькамі» Тамары Бунта, «Закаханы трэцякласнік» Уладзіміра Ліпскага, «Байкі і казкі бабкі Параскі» Таццяны Атрошчанкі і інш. Супрацоўнічае з выдавецтвамі «Пачатковая школа», «АЗБУКВАРИК», «Мастацкая літаратура», «Вышэйшая школа», з часопісамі «Вясёлка)», «Рюкзачок» і інш., працуе ў станковой графіцы.

З 2009 г. працуе над стварэннем партрэтаў асоб, якія ўнеслі значны ўнёсак у духоўнае жыццё Беларусі. Да пачатку 2011 г. Аксана Аракчэева намалявала і напісала на палатне больш сотні партрэтаў. Галерэя выяў, створаных пэндзлем мастака, гэта людзі якія ўнеслі ўклад у духоўнае развіццё грамадства: дырэктары, супрацоўнікі музеяў і галерэй, святары, мастакі, лекары, музыкі, дыпламаты і інш.

З 2010 г. сумесна з чэшскім пасольствам у Рэспубліцы Беларусь правяла 46 выставак у сталічных музеях, бібліятэках, у гомельскім Палацы Румянцавых і Паскевічаў, Полацкай мастацкай галерэі, чэшскім парламенце.

У 2013 годзе зрабіла серую партрэтаў вядучых салістаў беларускага балета. Карціны экспанаваліся ў Нацыянальным акадэмічным Вялікім тэатры оперы і балета. Гэта партрэты народных артыстаў Беларусі Вольгі Гайко, Людмілы Кудраўцавай і Ігара Артамонава, заслужаных артыстаў Рэспублікі Беларусь Ірыны Яромкінай і Антона Краўчанка, уладальнікаў медалю Францыска Скарыны Дзяніса Клімука і Марыны Вежнавец. За ўшанаванне тэатральных дзеячоў сродкамі выяўленчана мастацтва ў 2015 годзе атрымала дыплом ЮНЭСКА.

У 2015 годзе стварыла галерэю вобразаў «Купалінкі» — партрэты кіраўніц Дзяржаўнага літаратурнага музея Янкі Купалы, сярод якіх: Уладзіслава Луцэвіч (жонка Янкі Купалы), Ядзвіга Раманоўская, Жанна Дапкюнас, Алена Ляшковіч; а таксама партрэты супрацоўніц музея. Серыя знаходзіцца ў фондах музея. Падчас адкрыцця выстаўкі «Купалінкі» мастачцы Аксане Аракчэевай быў уручаны дыплом сябра музея «За папулярызацыю спадчыны Першага народнага паэта Беларусі Янкі Купалы і падтрымку дзейнасці музея».

Выкладала малюнак, жывапіс, кампазіцыю ў мінскай мастацкай школе № 185.

Яе працы знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі, Фондзе СМ РБ, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва, Дзяржаўным літаратурным музеі Янкі Купалы, Літаратурным музеі М. Багдановіча, мастацкіх галерэях гарадоў Полацак, Гомель, Светлагорск, Крупкі, Баранавічы, а таксама ў галерэях і прыватных калекцыях замежных краін (Расія, Украіна, ЗША, Канада, Венесуэла, Ізраіль, Італія, Галандыя, Германія, Сербія, Чэхія, Славакія, Польшча і інш.). Таксама займаецца арганізацыяй выставак карцін свайго бацькі, мастака Барыса Аракчэева.

З 1994 г. — член Беларускага саюза мастакоў.

Узнагароды

• 2015 год — Дыплом камісіі Рэспублікі Беларусь па справах ЮНЕСКА «За дзейнасць па ўшанаванні тэатральных дзеячоў сродкамі выяўленчана мастацтва».
• 2015 год — прэмія імя Васіля Віткі за афармленне твораў, змешчаных у часопісе «Вясёлка» на працягу 2015 года.
• 2017 год — Падзяка міністра культуры за высокі прафесіяналізм і асабісты ўклад у развіццё і папулярызацыю беларускага выяўленчага мастацтва.
• 2017 год — Грамата міністэрства культуры РБ «за шматгадовую добрасумленную працу, выдатныя творчыя дасягненні і высокае прафесійнае майстэрства»
• 2017 год — Дыплом за мастацкае афармленне ў намінацыі «Мастак кнігі» на Міжнародны кніжным фэстывалю «Зялёная хваля» (Адэса, Украіна), за ілюстраванне казкі Алены Масла «Мяне завуць Лахнэска». Мерапрыемства праходзіла пад патранатам Украінскай Асацыяцыі выдаўцоў і кнігараспаўсюджвальнікаў Адэскай гарадской рады.

Бібліяграфія

• Барыс Аракчэеў. Бэз малюецца на шчасце / [укладанне А. Аракчэева, А. Масла]. — Мінск : Мастацкая літаратура, 2019. — (ЖЗЛБ)
• Аксана Аракчэева. Фанечка: праўдзівая гісторыя ад Olivia Klodt. — Мн.: Чатыры чвэрці, 2020. — 24 с.
• Аксана Аракчэева. Фанечка: мандарынавая гісторыя. — Мн.: Адукацыя і выхаванне, 2021.